آیا آب خاکستری برای شستوشوی میوه و سبزیجات مناسب است؟

خیر، آب خاکستری را باید فقط برای مصارف غیر شرب استفاده کرد، مثل آبیاری فضای سبز یا شستوشوی پارکینگ.

آیا نصب بازچرخانی آب خاکستری در ساختمانهای قدیمی ممکن است؟

بله، ولی باید برای لولهکشی مجدد جهت ایجاد مسیرهای جمعآوری منابع اقدام کنید.

آیا خروجی سیستم بازچرخانی آب خاکستری بوی نامطبوعی دارد؟

خیر، اگر مراحل تصفیه آب به خوبی انجام شود، آب به هیچ عنوان بوی بدی نمیدهد.

بازچرخانی آب خاکستری

در دهه‌های اخیر، بحران آب رفته‌رفته جدی‌تر شده است و امروزه تمامی کشورهای دنیا به دنبال روش‌های نوین برای مدیریت مصرف آب هستند؛ روش‌هایی مثل بازچرخانی آب خاکستری. از زمانی که این سیستم به وجود آمد، به دلیل کاهش ۵۰ درصدی مصرف آب، در ساختمان‌های مسکونی، تجاری و حتی اداری

در دهه‌های اخیر، بحران آب رفته‌رفته جدی‌تر شده است و امروزه تمامی کشورهای دنیا به دنبال روش‌های نوین برای مدیریت مصرف آب هستند؛ روش‌هایی مثل بازچرخانی آب خاکستری. از زمانی که این سیستم به وجود آمد، به دلیل کاهش ۵۰ درصدی مصرف آب، در ساختمان‌های مسکونی، تجاری و حتی اداری مورد توجه قرار گرفت.

مطالعه بیشتر: برای کسب آگاهی در مورد راه های صرفه جویی آب با آب خاکستری، بر روی لینک کلیک کنید.

بازچرخانی آب خاکستری به معنی تصفیه و استفاده‌ مجدد از آب‌ مصرف‌شده (اما غیر آلوده به فاضلاب انسانی) برای کاربردهای غیر شرب است. در ادامه همراهمان باشید تا کامل با این سیستم آشنا شوید.

آب خاکستری چیست؟

آب خاکستری به آبی گفته می‌شود که مورد استفاده قرار گرفته است ولی شامل مدفوع نمی‌شود. آب‌هایی که از دوش حمام، لباس‌شویی و ظرف‌شویی و مواردی این چنین به دست می‌آید، به آن آب خاکستری می‌گویند.

بیشتر بخوانید: برای کسب اطلاعات کامل در خصوص آب خاکستری چیست و چرا اهمیت دارد، بر روی لینک کلیک کنید.

بازچرخانی آب خاکستری، این منابع را پس از عبور از فیلتراسیون و زدودن ناخالصی‌ها مجدداً قابل استفاده می‌کند و به بخش‌های مختلف مثل فلاش‌تانک‌ها یا منابع آبیاری فضای سبز و سیستم‌های سرمایشی انتقال می‌دهد.

نکته: به هیچ عنوان آب خاکستری را با آب سیاه اشتباه نگیرید. آب سیاه حاوی مدفوع است و نباید برای بازچرخانی آب خاکستری استفاده شود.

نحوه کار سیستم بازچرخانی آب خاکستری چگونه است؟

سیستم‌های بازچرخانی آب خاکستری طی پنج مرحله کار می‌کنند:

مرحله اول: جمع‌آوری منابع

در اولین مرحله، آبی که در حمام، ظرف‌شویی و … مورد استفاده قرار گرفته است، در یک منبع جمع‌آوری می‌شود.
مرحله دوم: پیش‌تصفیه پساب

در دومین مرحله از بازچرخانی آب خاکستری، آلودگی‌های فیزیکی مثل مو از این منبع آب حذف می‌شود. برای حذف این آلاینده‌های فیزیکی از روش‌های زیر استفاده می‌شود:
- فیلترهای فیزیکی (مثل فیلتر درام و فیلتر شنی)
- سپتیک‌تانک‌های کوچک برای ته‌نشینی مواد جامد
مرحله سوم: تصفیه دقیق

سومین مرحله از سیستم بازچرخانی آب خاکستری، مهم‌ترین بخش است، چراکه در این مرحله آب تصفیه می‌شود تا به کیفیت قابل قبولی برای استفاده مجدد برسد. فرآیند اصولی که در مرحله سوم باید طی شود، به شرح زیر است:
- تصفیه بیولوژیکی:
  - بیورآکتور غشائی (MBR)
  - راکتور بیوفیلمی با بستر متحرک (MBBR)
  - دستگاه‌های چرخنده بیولوژیکی (RBC)
- تصفیه شیمیایی و فیزیکی:
  - لخته‌سازی (Coagulation)
  - شناورسازی با هوای محلول (DAF)
  - اکسیداسیون پیشرفته (AOPs)
- تصفیه غشائی:
  - اولترافیلتراسیون (UF)
  - نانوفیلتراسیون (NF)
  - اسمز معکوس (RO)
مرحله چهارم: ضدعفونی کردن

پس از تصفیه، آب باید ضدعفونی هم بشود تا میکروارگانیسم‌های مضر داخل آن حذف شوند. برای این منظور از تابش فرابنفش یا کلرزنی اغلب استفاده می‌شود.
مرحله پنجم: ذخیره‌سازی مناسب آب

در آخرین مرحله از بازچرخانی آب خاکستری، خروجی باید در مخازن مناسب نگهداری شود تا مورد استفاده قرار بگیرد. برای مثال، این آب به فلاش‌تانک‌ها، سیستم‌های خنک‌کننده یا مخزن مختص شست‌وشوی سطوح منتقل می‌شود. توجه: ذخیره طولانی‌مدت آب تصفیه‌شده (بیش از ۲۴ ساعت) ریسک رشد مجدد باکتری‌ها را دارد.

بر اساس گزارش‌های سازمان ملل، به کمک فناوری‌های بازچرخانی آب خاکستری در منازل می‌توان تا ۴۰ درصد در مصرف آب صرفه‌جویی کرد. همین مسئله باعث شده تا در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان از فناوری‌های مختلف بازچرخانی آب خاکستری در ساختمان‌های مسکونی استفاده شود.

مطالعه بیشتر: برای کسب دانش و آگاهی در خصوص تفاوت آب خاکستری و آب سیاه، روی لینک کلیک کنید.

تصور کنید در یک ساختمان مسکونی، چند صد لیتر آب روزانه برای استحمام استفاده می‌شود. حالا اگر این آب در فرآیند بازچرخانی آب خاکستری قرار بگیرد و پس از عبور از مراحلی مثل تصفیه و ضدعفونی، مجدداً به سیستم آبیاری حیاط منتقل شود، شما با همین آبی که یک‌بار استفاده شده می‌توانید باغ‌تان را آبیاری کنید.

فواید استفاده از بازچرخانی آب خاکستری

به‌طور کلی با استفاده از فرآیند بازچرخانی آب خاکستری، از فواید زیر بهره‌مند می‌شوید:

کاهش ۳۰ تا ۵۰ درصدی مصرف آب شرب
کاهش هزینه‌های قبض آب و فاضلاب ساختمان
کاهش میزان تخلیه فاضلاب به منابع آبی
مصرف انرژی پایین در سیستم‌های گرانشی
رعایت استانداردهای سبز سازمانی مانند BREEAM و LEED
کاهش حجم فاضلاب ارسالی به تصفیه‌خانه‌های مرکزی

در مصرف آب خاکستری حواس‌تان به این چهار مورد باشد!

چهار نکته مهم وجود دارد که پیش از طراحی یا اجرای بازچرخانی آب خاکستری باید به آن‌ها توجه کنید:

کیفیت آب در بازچرخانی آب خاکستری به رفتار ساکنین وابسته است.
در سیستم‌های بازچرخانی آب خاکستری باید عواملی مانند پاتوژن‌ها و ترکیبات شیمیایی دیگر مورد بررسی قرار بگیرند.
برخی از سیستم‌های بازچرخانی آب خاکستری برای نگهداری نیازمند نیروی متخصص هستند.
عامل انزجار نسبت به استفاده از خروجی سیستم بازچرخانی آب خاکستری، استفاده ساکنین را محدود می‌کند و به همین دلیل پیشنهاد می‌شود پیش از نصب و اجرا، به تمامی افراد ساختمان درباره آب خاکستری اطلاع‌رسانی شود.

هزینه‌ها و بازگشت سرمایه استفاده از بازچرخانی آب خاکستری

تمامی مزایای بازچرخانی آب خاکستری برای محیط زیست و صرفه‌جویی در آب به کنار، آیا این سیستم صرفه اقتصادی هم دارد؟ این سؤالی است که خیلی از ساکنین ساختمان‌های مسکونی از ما پرسیده‌اند و در این بخش می‌خواهیم به آن پاسخ بدهیم.

بدیهی است که در همان ابتدا باید برای اجزای مختلف سیستم بازچرخانی آب خاکستری هزینه کنید، مثل سیستم لوله‌کشی و تجهیزات تصفیه. اما با در نظر گرفتن اینکه تا ۵۰ درصد می‌توانید کاهش مصرف آب داشته باشید، در میان‌مدت این سرمایه‌گذاری کاملاً توجیه‌پذیر است.

بیشتر بخوانید: برای کسب اطلاعات در خصوص معماری پایدار چیست و چرا اهمیت دارد، بر روی لینک کلیک کنید.

بر اساس مطالعات صورت‌گرفته، دوره بازگشت سرمایه سیستم‌های بازچرخانی آب خاکستری حدود ۲.۵ تا ۵ سال است. یعنی پس از این دوره، کاهش هزینه‌های قبض آب در واقع سود خالص و دائمی برای ساکنین است.

علاوه بر این، ارزش ساختمان‌های سبز در بازار امروز به‌مراتب بیشتر از ساختمان‌های معمولی است و یکی از ویژگی‌های ساختمان‌های سبز استفاده از سیستم بازچرخانی آب خاکستری است.